3M™ Fiber Diskler
Kalıp Parlatma ve Tesviye Ekipmanları
AŞINDIRICI DISKLER
Taşlama için aşındırıcı ürün çözümleri http://solutions.3m.com/wps/portal/3M/tr_TR/Abrasive-Systems/ASD/Products-and-Services/Products-and-Applications/Grinding/
www.madehow.com/Volume-1/Grinding-Wheel.html
TAŞLAMA Taşlama, parça yüzeylerinin taşlama taşları ile talaş kaldırılarak işlenmesidir. Ayrıca temel malzeme işleme proseslerindendir. Taşlama terimi genellikle belirli bir geometriye sahip takım şekline dönüştürülmüş veya serbest halde bulunan sert, köşeli aşındırıcı partikül veya tane yığınları ile metal işleme prosesini kastetmektedir. Taşlamanın uygun bir şekilde yapılması halinde oldukça kaliteli yüzeyler elde edilebilir; yüzey kabalığı ve artık gerilmelerin dağılımı kontrol altında tutulabilir. Yüzey ve yüzey altı hatalardan kaçınılabilir. Bu yüzden taşlama işlemine çoğunlukla ısıl işlem görmüş çeliklerin ve diğer malzemelerin yüzey bitirme işlemi olarak bakılır. Taşlamayı Etkileyen Faktörler: 1- Taşlama taşının özellikleri 2- Kesme hızı 3- İş parçasının hız 4- Tablanın ilerleme hareketi 5- Talaş derinliği 6- Soğutma 1.) Taşlama taşının özellikleri: Taşın özellikleri kesici tanelerin cinsi, sertliği ve dokusudur. Taş seçiminde taşın sertliği taşlanacak gerecin cinsine ve biçimine göre belirlenir. Genellikle sert gereçler için yumuşak taşlar, pirinç alüminyum ve bakır alaşımları gibi yumuşak malzemelerin taşlanmasında iri taneli ve seyrek dokulu taşlar kullanılır. 2.) Kesme hızı: Taş çapı ve devir sayısına bağlı olarak değişir. Zamanla taşın çapı aşındıkça küçüleceği için kesme hızı azalır. Bu durumda ya taşın devri artırılır veya yeni taş kullanılır. 3.) İş parçasının hızı Normal bir kesme için taşlama taşının hızı ile iş parçasının hızı arasında bir oran bulunur. Bu oran taş yüzeyinden kesici tanelerin kırılmasını veya kopmasını sağlayan kuvvetleri belirler. Genellikle iş parçasının hızı ayarlanarak bu oran korunur. 4.) Tablanın ilerleme hareketi: Tabla ilerlemesi, iş parçasının her dönüşünde taş genişliğinden biraz az olacak şekilde ayarlanır. 5.) Talaş derinliği; Kesiciye bir defada verilen işe dalma miktarıdır.Verilecek talaş derinliği; tezgahın gücüne, iş parçasının gereç ve biçimine bağlı olarak değişir. 6.) Soğutma; Taşlama işlemi kuru veya ıslak olarak yapılır.Kuru taşlamada oluşan ısı hava, taş ve iş parçası aracılığı ile dağıtılır. Bu tür taşlama fazla ısı oluşturmayan bileme ve taşlama işlerine uygulanır. Islak taşlamada ise oluşan yüksek ısının etkisini azaltmak için uygun bir soğutma sıvısı kullanılır. PARLATMA Malzeme yüzeyinin görülebilir seviyede çizilmeye, kırılmaya ya da plastik deformasyona uğramadan, diğer katı malzemelerle sürünmesi/sürtünmesi sonucunda malzeme yüzeyinde istem dışı sürekli olan malzeme kaybıdır. Polishing aşınmasına uğrayan yüzeyler, genelde düzgünleşir ya da parlar, fakat bu düzleşme ve parlama malzeme kaybını gerektirir ve bazı parçaları işlenmez hale getirebilir. Polishing aşınmasının mekanizması tam olarak anlaşılmamasına rağmen, abrazyon aşınması sınıfına alınmıştır. Bazı araştırmacılar, “şayet bir yüzey yaklaşık 3 ìm'den daha büyük sert parçacıklar tarafından aşındırılıyorsa, polishing (parlatma), düşük gerilmeli mikroparçacık (mikrochip) ayrılmasına, yani abrazyona neden olur” demişlerdir. Buna göre yüzeyler, daha küçük parçacıklar tarafından polishinge tabii tutulduğunda çizme ve mikroparçacıklar artık gözlenmez. “Parçacık ayrılması yoksa malzeme nasıl kaybolmaktadır?” sorusuna karşılık, Rabinowiez, bir moleküler kayıp mekanizması ortaya atmıştır. Buna göre, sürtünen iki yüzey ile yüzeylerden bilfiil atom ve moleküler seviyede ayrılmalar olur. Bu kuramı destekleyecek doğrudan bir kanıt olmamasına rağmen, polishingin uygulama açısından bir şeylerin tekrarlı sürünmesinden kaynaklandığı ya da meydana geldiği açıktır. Örneğin sürekli kullanımda olan merdiven basamakları, insanların ayak basmaları sonucunda parlamıştır. Şöyle ki, insanın ayaklarında hiçbir abrazif parçacık yoktur, fakat yine de malzeme kaybı olmuştur. Tam olarak mekanizması anlaşılmayan polishing, çok önemli bir aşınma mekanizmasıdır. Fakat yine de, sert malzemelerin aşınma sisteminin birer parçası olduğu hallerde düşük gerilmeli abrazyon kanunları geçerlidir. Örnek: kayıt diskleri, lens parlatma cihazlarında vs. Parlatma Keçesi Örnekleri Çapak Alma ve Parlatma Dişli çark çapak alma işlemi. Robot çapak alma aparatını otomatik olarak değiştirebilmektedir Kaynakların zımparalanması işlemi. Zımpara aparatı, takım değiştirme sistemi yardımıyla otomatik olarak değiştirilir. Robot'a sıçrayan parçalardan zarar görmemesi için ceket giydirilmiştir. Elmas ile Parlatma İşlemi İnce zımparalama kademesinde oluşan deformasyonu kaldırmak ve yüksek oranda yansıtıcı bir yüzey elde etmek için, numuneler mikroskop altında incelenmeden önce parlatılmalıdır. Parlatma işlemi farklı aşındırıcılar ile farklı yüzey yumuşaklığına sahip keçeler üzerinde gerçekleştirilir. Yüzeyden etkili olarak malzeme alabilmek için ve tüm malzemeleri ve fazları belli bir süreklilik sağlayarak mekanik olarak hasar vermek için, bilinen en sert aşındırıcı, elmas, kullanılır. Elmas ¼ den 45 µm a kadar değişen farklı tane boyutlarında bulunmaktadır. Mekanik İşlemli Yüzey Parlatma Blisk kanatçıkları gibi pek çok parça, yüksek çevrimli yorulma (HCF, High Cycle Fatique) özellikleri göstermektedir. Bu nedenle düşük yüzey pürüzlülüğü elde edilmelidir. Pek çok durumda, bilya püskürtme gibi otomatik yüzey işleminin getirdiği takım izleri ve bilya izleri oluşabilir. Bu parçalara elle yapılabilecek bir parlatma işlemi veya pah kırma işlemlerine genellikle izin verilmez. Şekilde geniş blisk'in yüzey bitirme işlemleri aşındırıcı akım makinası (AFM) ile yapılmasını göstermektedir. AFM, akışkanlığı yüksek bir pasta ve içinde çok küçük aşındırıcı parçacıklar taşıyan bir akışkandır. Kanatçık boyunca yüzey pürüzlülüğünün en fazla olan noktalarda etkilidir. Hücum ve firar açılarındaki yuvarlatmaları da yapabilmektedir. İçbükey yüzeylerinden kaldırma oranı farklı olduğundan, AFM ile işlemlenmeden önce resmin istediği ölçülere optimize edilmesi amacıyla 15 dakika süre ile ön işlem uygulanmaktadır. AFM tüm kanatçıklara aynı anda uygulanılır. Blisk'ler için diğer yüzey işlemi olarak titreşimli parlatma (vibropolishing) ve bazen de kimyasal yöntemler kullanmak gerekebilir. Genelde bu yöntemler daha uzun zaman alır.